بندر بوشهر

عکس هوایی از شهر بوشهر

بنای بوشهر را به اردشیر ساسانی نسبت داده‌اند كه نا اصلی آن «رام اردشیر» بود. گفته می‌شود كه «رام اردشیر» به مرور زمان  به «ریشهر» تبدیل شد. به نظر می‌رسد كه بوشهر تحریف شده ریشهر- همان شهر قدیمی است.

 در سال هزار و صد و پنجاه ه. ق «ابومهیری» پسر شیخ‌ناصرخان، ناخدا باشی كشتی‌های نادرشاه، طرح اصلی بوشهر را پی ریزی كرد و این شهر را مقر نیروی دریایی نادرشاه قرار داد. از این زمان به بعد بوشهر به عنوان یكی از بنادر مهم خلیج فارس مطرح شد.در زمان كریم‌خان زند بوشهر چنان اهمیت یافت كه رقیب قدرتمندی برای بندر بصره شد.

این بندر در زمان اوج خود از مراكز عمده تجارت خلیج فارس به حساب می‌آمد و تجار بوشهر قسمت عمده بازرگانی خلیج فارس و اقیانوس هند را به عهده داشتند. حتی «حاج محمد شفیع» اجازه چاپ و نشر اسكناس رایج بوشهر را به دست آورد و این امتیاز تا برقراری بانك شاهی، در بوشهر به قوت خود باقی بود.

 بوشهر یكی از نخستین شهرهایی است كه در آن چاپخانه چاپ سنگی‌ دایر شد و پیش از بسیاری از شهرهای مهم ایرانی، صنایع جدیدی چون یخ‌سازی و برق ایجاد شد. مردم بوشهر از اولین ایرانیانی بودند كه با مجله و روزنامه آشنا شدند. روزنامه‌های زیادی در اوایل ظهور این پدیده در بوشهر چاپ و نشر می‌شد كه از جمله روزنامه‌های مظفری. خلیج ایران و ندای جنوب را می‌توان نام برد.

همچنین به علت موقعیت خاص این بندر در تجارت و كسب ثروت فراوان، نمایندگی شركت‌های خارجی و نیز كنسولگری دولت‌های بیگانه از جمله بریتانیا، آلمان و روسیه و امپراطوری عثمانی در این شهر وجود داشتند كه ساختمان بعضی از آنها هنوز پابرجاست. با ایجاد راه‌آهن سراسری، امور تجاری این بندر  به خرمشهر انتقال یافت و به تدریج از رونق آن كاسته شد. بوشهر امروزی شهری توسعه یافته و نوسازی شده و یكی از شهرهای مهم ساحلی با اقتصاد دریایی و صنایع تبدیلی است.

مراكزتاریخی‌ و‌ ديدنی

• سیراف  
• قلعه هلندی‌ها 
• آب انبار قوام
• خانه قاضی
• خانه رئیسعلی
• عمارت ملک
• گور دختر
• قبر ژنرال انگلیسی
• آرامگاه اصفهانی
• آرامگاه سیبویه
• معبد خدا دریا
• کلیسای مسیح مقدس 
• کلیسای خارك
• ریشهر 

صنايع و معادن

صنايع‌بوشهر‌به‌دو‌‌دسته‌ماشيني‌و‌دستي‌تقسيم‌مي‌شوند. صنايع‌ماشينی اين شهرستان‌عبارتند از: موزاييك سازی، ساخت سكوی دريايی، ساخت و تعمير كشتی، ريسندگی و بافندگی. صنايع دستی شهرستان بندر بوشهر عبارتند از : بافت عبا، حصير، جاجيم و گليم و نيز ساختن ظروف گلی و سفالی. در بعضی نقاط اين شهرستان به خصوص بخش حومه ذخاير نفتی قابل توجهی وجود دارد كه بيش تر مورد بهره برداری قرار می گيرد،‌ هم چنين معدن سنگی در نزديكی بوشهر قرار دارد. 

 کشاورزی و دام داری

اقتصاد‌شهرستان بوشهر بر كشاورزی و ماهی‌گيری استوار است. كشاورزی دارای اعتبار خاص بوده و با وجود عدم تنوع محصولات كشاورزی از اهميت حياتی برخوردار می باشد. نوع كشت آبی و آب كشاورزی بيشتر از چاه معمولی و رودخانه تامين می شود. فرآورده های كشاورزی بوشهر عبارتند از : ليمو، خرما، گندم، جو و تره بار. از نظر ماهی گيری وضع اين شهرستان نسبتا خوب بوده و بعلت موقعيت ساحلی بخش های آن، ماهی گيری از مشاغل عمده و رايج اهالی و ماهی جزء صادرات بندر بوشهر بشمار می رود.

مشخصات جغرافيايي

شهرستان بوشهر مركز استان بوشهر است كه در طول جغرافيايی 50 درجه و 51 دقيقه و عرض جغرافيايی 28 درجه و 59 دقيقه و ارتفاع 5 متری از سطح دريا قرار دارد. بندر بوشهر بصورت شبه جزيره‌ای بر كرانه خليج فارس است. در اطراف اين شبه جزيره خورهای سلطانی، لشكری و پودر اهميت دارد. شهرستان بوشهر از شمال و شمال خاوری به شهرستان دشتستان، از شمال باختری به شهرستان بندرگناوه، از شرق به شهرستان تنگستان و از غرب و جنوب به آب های خليج فارس محدود است. آب و هوای بوشهر بطور كلی گرم و مرطوب است. مسيرهاي دسترسي به اين منطقه عبارت اند از: 
ـ راه بندر بوشهر – كازرون به سمت شمال شرقی و به طول 162 كيلومتر.
ـ راه بندر بوشهر – بندر گناوه 72 كيلومتر.
ـ راه بندر بوشهر – اهرم به سمت شرق 52 كيلومتر.
ـ راه بندر بوشهر – اهرم – خورموج به طول 82 كيلومتر.
ـ‌ فرودگاه بوشهر كه پروازهای داخلی در آن وجود دارد. 

وجه تسميه و پيشينه تاريخي

به نظر مي رسد كه بوشهر تحريف شده ريشهر ـ همان شهر قديمی ـ است. بنای بوشهر را به اردشير ساسانی نسبت داده اند كه نام اصلی آن ‹‹رام اردشير›› بود. گفته می شود كه ‹‹رام اردشير›› به مرور زمان به ‹‹ريشهر›› تبديل شد. در سال 1150 هـ. ق ‹‹ابومهيری›› پسر شيخ ناصر خان، ناخدا باشی كشتی های نادر شاه، طرح اصلی بوشهر را پی ريزی كرد و اين شهر را مقر نيروی دريايی نادر شاه قرار داد. از اين زمان به بعد بوشهر به عنوان يكی از بنادر مهم خليج فارس مطرح شد. در زمان كريم خان زند بوشهر چنان اهميت يافت كه رقيب قدرتمندی برای بندر بصره در عراق شد. اين بندر در زمان اوج خود از مراكز عمده تجارت خليج فارس به حساب می آمد و تجار بوشهر قسمت عمده بازرگانی خليج فارس و اقيانوس هند را به عهده داشتند. حتی ‹‹حاج محمد شفيع›› اجازه چاپ و نشر اسكناس رايج بوشهر را به دست آورد و اين امتياز تا برقراری بانك شاهی، در بوشهر به قوت خود باقی بود. بوشهر يكی از نخستين شهرهايی است كه در آن چاپخانه چاپ سنگی داير شد و پيش از بسياری از شهرهای مهم ايرانی، صنايع جديدی چون يخ سازی و برق در آن ايجاد شد. مردم بوشهر از اولين ايرانيانی بودند كه با مجله و روزنامه آشنا شدند. روزنامه های زيادی دراوايل ظهور اين پديده در بوشهر چاپ و نشر می شد كه از جمله روزنامه های مظفری، خليج ايران و ندای جنوب را می توان نام برد. هم چنين به علت موقعيت خاص اين بندر در تجارت و كسب ثروت فراوان، نماينده گی شركت های خارجی و نيز كنسولگری دولت های بيگانه از جمله بريتانيا، آلمان و روسيه و امپراطوری عثمانی در اين شهر وجود داشتند كه ساختمان بعضی از آن ها هنوز پابرجاست. با ايجاد راه آهن سراسری، امور تجاری اين بندر به خرمشهر انتقال يافت و به تدريج از رونق آن كاسته شد. بوشهر امروزی شهری توسعه يافته و نوسازی شده و يكی از شهرهای مهم ساحلی با اقتصاد دريايی و صنايع تبديلی است. 

منابع:

http://noorportal.net

http://www.wisgoon.com

گردآورنده: 

 فاطمه ملک میرزایی